Burak Cilasun

Burak Cilasun


Zincir market meselesi...

06 Aralık 2022 - 10:07

Yaklaşık bir yıllık aradan sonra yeniden hortlayan zincir market polemiklerini, sokaktaki bazı vatandaşların nefrete varan söylemlerini ve hareketlerini garipseyerek izliyorum.

Peşinen söyleyeyim; bu bir zincir market savunma yazısı değildir AMA;

Tane tane anlatıyorum...

Birincisi, kasada ve rafta fiyat farkı olmasının sebebi, mağaza çalışanlarının bazen yeni fiyatlandırmaya yetişememesi, bazen de çalışma temposuna ayak uyduramayışından kaynaklanıyor.

Yani anlayacağınız aradaki farkı dış güçler belirlemiyor. Arada fark bulduğunuzda falanca mağazanın büyük oyununu çözmüş olmuyorsunuz. Kasaya gidip fark ettiğinizde, "Abi, abla farkı bizden kesiyorlar" dendiğinde vicdan yaparsanız, o mağazada fiyatlardaki tutarsızlık devam eder.

Gelelim yüksek fiyat meselesine;

Dövizin artışının sebebi zincir marketler mi?

Personel giderlerinde bir yılda iki kat artışın sebebi zincir marketler mi?

Kira fiyatlarındaki fahiş artışa zincir marketler mi yol açtı?

Tarım Kredi Kooperatifi bu zincir marketlere alternatif olarak açıldıysa fiyatlar neden hemen hemen aynı? Daha ucuz olması gerekmez mi?

Neredeyse son bir buçuk yılda üreticiden toptancıya, lojistikten perakendeciye kadar tüm bileşenlerin giderleri kat be kat artmışken, fiyatların yerinde saymasını beklemek bir pollyannacılık, bekletmek ise bir "cambaza bak" oyunudur. 

Dolayısıyla elbette kâr marjı ve çeşitli konularda ticari ahlaka uymayan durumlar tespit edilmesi durumunda zincir mağazaların cezalandırılması kadar doğal bir şey olamayacağı gibi, bir cadı avı başlatırcasına davranmak da fiyat artışlarının gerçek sorumlularının  bulunmasını daha da zorlaştıracaktır.

Yine de derseniz ki fiyatlardaki büyük artışın sorumlusu bu zincir mağazalar; o halde TOGG meselesindeki gibi birkaç "Babayiğit" bulunsun. Kursunlar zincir mağazaları, satabiliyorlarsa onlar daha ucuza ürün satsın. Bakalım biz de anlayalım, sorun zincir mağazada mı yoksa başka yerlerde mi... Hem böylece bakarsınız bir epistemolojik kopuş yaşanır ve nöroekonomik bir çalışmanın heterodoks yaklaşımlı meyvesini daha ucuza yeriz. Tabii o zamana kadar ayvayı yemezsek.
 

YORUMLAR

  • 0 Yorum