Uzman Psikolog Irına Irmak Bahar

Uzman Psikolog Irına Irmak Bahar


İşsizlik Psikolojisi

16 Aralık 2020 - 13:36

Sosyal medyanın da etkisiyle hayatımızda birçok ihtiyaç olduğunu sandığımız gereksiz tüketimlere para harcamaktayız. Aldığımız ve sonrasında gereksiz bulup vazgeçtiğimiz ürünlerin ödemesini aslında parayla yapmıyoruz o parayı kazanmak için harcadığımız vaktimizle yapıyoruz. Hayat geçip gider ve bizler hayatımızı boşa harcamak istemeyiz.

Peki bizler neden çalışıyoruz?

Buna bir çok insan farklı şekilde cevap verebilir. Kimisi hayati ihtiyaçlarını karşılayabilmek için, kimisi kendisini işe yarar ve topluma daha faydalı hissetmek için kimisi ise tamamen zevk için.. Bu son söylediğimi eminim içinde bulunduğumuz koşullarda “insan zevk için çalışır” Düşüncesini benimsemesi mümkün olmayabilir. İşsizlik problemine denebilecek bir şey var o da “hayatın içinde olabilmek için çalışmak.”

Yetişkin bireylerin hayatlarını sürdürebilmek için çalışmaları gerekmektedir. Kendilerini gerçekleştirebilmek yararlı hissedebilmek, toplum tarafından bir yerde kabul görebilmek için buna mecbur hisseder. Çalışmak bireylerin para kazanmasının dışında sosyalleşmesini, güç ve statü kazanmasını sağlar. Aynı zamanda hayatta bir anlam ve amaca yönlendirir. Bireyler işsiz kaldığında ise tüm bu amaçların yitimiyle yüzleşir. İşsiz kalan bireylerin işsizliğe verdiği tepkiler kişilerin çocukluklarına, yaşanmışlıklarına, tecrübelerine ve o anki psikolojik dengelerine göre değişim göstermektedir. Çalışmanın temel koşulları olduğu gibi işsizliğinde temel bir kaç boyutu vardır. Bunlar; ekonomik, psikolojik, sosyolojik sorunlardır.



Birey için işsiz kalmak, maddi anlamda hayat standardının düşmesi anlamına gelmektedir. Hayat standardında negatif anlamda bir değişim olması kişide endişeli ve kaygılı bir ruh haline sebep olur. Her şeyin daha da kötü olacağının kötülerini yaşayacağını düşünüp derin bir korku ve belirsizlik duygusuna kapılır. İşsiz kalan bireyleri en derinden yaralayan duygu ise, belirsizlik duygusudur. İşsizlik süreci uzadıkça kişinin negatif tutumları artar. Kişi kendisine ve çevresine karşı acımasız eleştirel tavır sergileyebilir. Kendisini işe yaramaz, beceriksiz, değersiz, güzel herhangi bir şeyi hak etmeyen biri olarak algılar.

Kişilerin yaşadığı bu durumdan kendisine çıkaracağı sonuçlar ise yine bireyseldir ve farklılık gösterir. Hayatı boyunca okul dönemi itibariyle her zaman başarıyı tatmış bir çocukluk ve yetişkinlik dönemi geçiren bireyler hayatta var olma amacını kaybettiğini hisseder. Yaptığı işi ise güçlü olmak ile ilişkilendiren kişiler ise, olası işsiz kalma durumunda kendisini güçsüz hisseder. Hayatta değerli olma halini iş ile ilişkilendiren bireyler ise yine işsizlik durumunda kendisini değersiz hisseder. Kişilerin geçmiş dönemde yaşadıklarına bağlı olarak her olaya olduğu gibi işsizlik durumunda da vereceği tepkiler farklıdır.



İşsiz kalan bireyler ilk aşamada kendilerine uygun işlere başvuru yaparlar, olumsuz sonuç aldıkça kendilerine veya eğitimlerine uygun olmayan iş arayışlarına girerler. Kendilerine uygun olmayan iş başvuruları dahi olumlu dönüş alamayan bireylerde zaman içinde içe kapanma eğilimi gerçekleşir. İçe kapanan birey bir süre sonra iş arayışına son verir ve bu içindeki değersizlik ve başarısızlık duygusunu eve kapanarak, oyun oynayarak, televizyon izleyerek, uyuyarak veya çok fazla tütün ürünleri, kafein tüketerek bastırmaya çalışır. İşsizlik sürecinin uzaması yahut da kişinin işsizliğe verdiği tepkinin büyümesi sonucunda istenmeyen sonuçlar doğurabilir, kişiler kendisine ve çevresine zarar verebilme noktasına gelebilir.

Kişilerin hayatlarında en üretken olduğu yaş grubu olan 30'lu yaşlarda karşı karşıya kaldığı işsizlik problemi kişide ağır depresyona sebep olabilmekte ve kişilerin kendisine ve geleceğe dair ümidinin yitirildiği gözlemlenmektedir.

Çevrenizde uzun süre işsizlik problemi yaşayan tanıdıklarınızın, bu bilgiler ışığında bu kişilere destekleyici ve yapıcı davranışlarda bulunuyor olmak son derece önem arz etmektedir.

YORUMLAR

  • 1 Yorum
  • Huriye GÜRKAN
    3 yıl önce
    İlk günden itibaren okuyorum ve bir sonraki haftayi sabirsizlikla bekliyorum. Cok faydali bilgiler ve oldukca guzel bir hayat rehberi ....... kaleminize sağlık