Uzman Psikolog Irına Irmak Bahar

Uzman Psikolog Irına Irmak Bahar


İlişkilerimiz Sosyal Medyada

06 Nisan 2022 - 10:54


Yazımızda artık hayatımızın kopmaz bir parçası haline gelen sosyal medyada paylaşımlarımızdan, ilişkilerimizden bahsedeceğiz.

Akıllı telefonu olan her birey hayatlarının bir döneminde de olsa muhakkak sosyal medya ağı ile tanışmış, önemli anlarını, mutlu anlarını paylaşma ihtiyacı duymuştur. Yakın veya uzak arkadaşlık ya da akrabalık ilişkileri ile buradan bağlantı kurmuştur. Tek tuşla herkesle irtibat halinde olmak, konum paylaşmak, deneyim paylaşmak, yardım kuruluşlarına destek olmak gibi faaliyetler de o kadar hızlı hayatımıza girdi ki, bu durum hayatımızı, işimizi, ilişkilerimizi, güvenliğimizi hatta sağlığımızı nasıl etkilediğini hiç düşünmedik bile.

Siz hiç düşündünüz mü? Sosyal medya ve internet, hayatımızı ve ilişkilerimizi nasıl şekillendiriyor?

Birtakım araştırmalara göre, sosyal ilişkilerimiz ve onlara olan yakınlığımız toplumu ilgilendiren birçok konuda bir bağlantısı var. İlişkilerin yakınlığı ve bu var olan ilişkilerin fazla sayıda olması uzun vadede suç oranlarının düşmesine sebep olabiliyor. Toplumu ilgilendiren konularda etkileşim, organize olma, ortak hareket etme becerileri kazanılmasında önemli rol oynuyor. Ancak 2000’li yılların başında ABD’ de yapılan bir araştırmaya göre ise internetin ve sosyal medyanın hayatımıza girmesi ile beraber, yakınlarımızla olan samimiyetin, güvenin düştüğü bu düşüşün beraberinde mutsuzluk, güvensizlik, huzursuzluk yarattığı da gözlemlenmiştir. İnternet ve sosyal medya kullanım amacına ve toplum, kültür yapısına göre farklılık gösterir mi? Sorusunu gündeme taşımıştır. Öyle ki, yapılan bir başka araştırmaya göre ise interneti sosyal çevresi olmayan hatta ailesi olmayan, yalnızlık çeken bireylerde bu duygunun olumsuz etkisinin daha az gözlemlendiği de bildirilmiştir. İnternet ve sosyal medya iletişimdeki bir çok engeli ortadan kaldırdığı, daha kolay ve efektif ilişkiler kurulabildiği, kişilerin karşılarındakilerine daha kolay kendilerini açtığı da araştırma raporlarında mevcut.

Facebook ve Instagram özelinde yapılan bir araştırmaya göre, sadece internet kullanımı ile daha güçlü sosyal ilişkiler arasında doğrudan bir ilişki bulunmamakta. Fakat fazla Facebook ve Instagram kullanımı dolaylı yoldan daha güçlü sosyal ilişkileri beraberinde getirebiliyor. Arkadaşlar birbirlerinden uzak yerlere taşınsalar bile Facebook, Instagram sayesinde iletişimi sürdürüp arkadaşlıklarını koruyabiliyorlar. Bu da kişilerin daha özgüvenli, daha sağlıklı olmasını sağlıyor. Okullarda kurulan arkadaşlıkların sürmesi, kişilerin mezuniyetleri ve sonrası staj ve iş gibi çeşitli fırsatlardan daha kolay haberdar olmalarına olanak sağlıyor.

Sosyal ilişkiler ve sosyal medya arasındaki ilişki üzerine yapılan bir araştırmaya göre, kişilerin sosyal medya kullanım süresi arttıkça online sosyal ağlarındaki arkadaş sayıları da artıyor. Fakat sosyal medya kullanım süresi ile gerçek hayattaki arkadaş sayısı ve bu arkadaşlıklarla kurulan yakınlık arasında hiçbir bağlantı bulunmuyor. Ayrıca sosyal medya kullanıcısı olmak, gerçek hayatta daha büyük bir sosyal ağ sahibi olmak ya da daha yakın ilişkilere sahip olmak anlamına gelmiyor. Facebook, Twitter ya da Instagram gibi platformların faydalarından uzun uzun bahsedebiliriz. Fakat yapılan bir araştırmaya göre, online arkadaş sayısı ile ruh sağlığı arasında doğrudan bir ilişki yok. Buna karşın, gerçek hayattaki arkadaş sayımızın ikiye katlanmasının bize verdiği mutluluk toplam gelirimizin yüzde 50 artmasının bize verdiği mutluluk ile eşdeğer. Online ilişkilerimizin sayısı ne kadar fazla olursa olsun, bu mutluluğumuz için tek başına yeterli değil. Hatta online ilişkilerimizin sayısının çok olması bazen bizi negatif yönde bile etkileyebiliyor.

Sosyal medya araçları son yıllarda sosyal ağlarımızı öyle genişletti ki, tüm bu kişilerle ilişkilerimizi sürdürebilmek neredeyse imkansız hale geldi. Bu sebeple sosyal medya araçlarının asıl kullanım amacı olarak sosyalleşmenin yerini, eğlence ve boş zamanları değerlendirme aldı. Yani sosyal medya, sağlıklı bir sosyal hayata sahip olmak için aslında çok da gerekli olmayabilir.

Evet, sosyal medya araçları 50 sene önce kurulması imkansız ilişkileri mümkün kılıyor, hatta bununla kalmayıp bize anlık iletişim imkanı sağlıyor. Ancak sosyal medya araçları artık sosyalleşme aracı olmaktan uzaklaşıp bir eğlence aracına dönüşüyor. Uzun vadede yakın ilişkilerin sayısında bir düşüş yaşanıyor, bu da eskiye kıyasla daha yalnız ve mutsuz olmamıza sebep olabiliyor. Sosyal medya platformlarından tamamen vazgeçmek mümkün olmasa da, sosyal hayatlarımızın niteliğini bu platformlar üzerinden değerlendirmek bizi doğru olmayan yargılara götürebilir.

Günün sonunda sosyal medyadaki ve gerçek dünyadaki ilişkiler arasındaki farkı görmenin sağlıklı sosyal yaşamlara sahip olmamız için kilit bir rol üstlendiğini söylemek yanlış mı olur, ne dersiniz?
 

YORUMLAR

  • 0 Yorum